Vrijheid is voor mij: Sofia Shilova

In deze rubriek vertellen Helmonders wat vrijheid voor hen betekent. Dat doen ze aan de hand van een voorwerp dat ze zelf uitkiezen. Deze keer is Sofia Shilova (22) aan het woord. Zij staat op de foto met een van haar kunstwerken. Deze print staat symbool voor de oorlog in haar geboorteland Oekraïne.

Wie? Sofia Shilova (22)
Staat op de foto met? Haar kunstwerk

‘Twee jaar geleden vluchtte ik met mijn moeder en zusje uit Oekraïne, kort nadat de oorlog uitbrak. Mijn vader woont er nog steeds, en mag het land niet verlaten. Door te schilderen, verwerk ik mijn emoties. Achter ieder kunstwerk schuilt dan ook een verhaal. Het kunstwerk op de foto, is een van mijn favorieten. Het vertelt het verhaal van een Oekraïense vrouw, die zonnebloempitten uitdeelde aan Russische soldaten. ‘Stop ze in je zak, zodat er bloemen uit je groeien als je overleden bent. Dan heeft je dood tenminste nog nut gehad’, zei ze daarbij. Het heeft iets lugubers, maar ook iets moois. Zonnebloemen zijn voor Oekraïne wat tulpen voor Nederland zijn: ónze bloem.’ 

Paniek op straat 

‘Toen de oorlog uitbrak, leefden we een week lang in onze kelder. Omdat we zo dicht bij de Russische grens woonden, hoorden we de bommen al vallen voordat het luchtalarm afging. We besloten te vluchten: in onze auto reden we langs huilende en schreeuwende mensen, die zich uit paniek niet meer aan verkeersregels hielden. Vreselijk om te zien. Maar we werden nóg angstiger toen we geen benzine meer hadden en plots stil kwamen te staan. Niet ver van ons vandaan hoorden we de bommen vallen. Met gevaar voor eigen leven zocht mijn vriend in de buurt naar benzine. Hij vond genoeg om weer terug naar huis te rijden.’ 

Bang voor ieder vliegtuig 

‘Iets later deden mijn moeder, zusje en ik een nieuwe poging. In een veel te volle trein reisden we naar Polen. Het werd een helse rit die twee dagen duurde. We waren omringd door huisdieren, volwassenen en kinderen, die allemaal niet konden douchen of naar het toilet konden gaan. We waren benauwd en continu angstig. Bij ieder vliegtuig dat we hoorden, doken we in elkaar. Zelfs toen we al in Polen waren.’  

Ontzettend dankbaar 

‘De Poolse vluchtelingenkampen waren overvol en dus reisden we door naar Nederland, een land waar ik weinig van wist. Toen een Oekraïense vrouw ons waarschuwde dat je in het gevaarlijke Nederland zomaar op De Wallen terecht kunt komen, geloofden we dat. Toch besloten we de gok te wagen. Achteraf kan ik heel hard lachen om dit verhaal. Nederlanders zijn de meest vriendelijke mensen die er zijn. Kijk alleen al naar het echtpaar dat ons de eerste zes maanden in hun Helmondse huis liet verblijven. Daar ben ik ze ontzettend dankbaar voor.’  

Vader nog in Oekraïne 

‘Enkele maanden nadat wij in Helmond arriveerden, lukte het mijn vriend om Oekraïne ook te ontvluchtte. Dat mijn vader er nog woont, doet me verdriet. Vorig jaar bezocht mijn moeder hem in onze geboortestad. Wat ze zag, was heftig: mensen die armen of benen verloren waren, huisdieren die geen baasjes meer hebben en overal kapotte huizen. Veel mensen schuilen niet eens meer als het luchtalarm afgaat. ‘Laat de bom maar op mij vallen’, is hun depressieve gedachte.’   

Vrijheid ontnomen 

‘Pas als je vrijheid je ontnomen is, weet je wat het inhoudt. Voor mij betekent het: zorgeloos kunnen leven zoals ik dat wil, waar ik dat wil. Als het aan mij ligt, is dat in Nederland. Op dit moment geef ik les op het Jan van Brabant College, maak ik schilder- en digitale kunst en hoop ik mijn eigen tattoo-shop te openen. Mijn vader en alle andere Oekraïense inwoners gun ik die vrijheid ook. Door de media-aandacht voor andere oorlogen ben ik soms bang dat de gebeurtenissen in Oekraïne naar de achtergrond verdwijnen. Daarom vind ik het belangrijk om erover te blijven praten.’  

• ’ Ga terug naar de pagina Helmond viert 80 jaar vrijheid