Weverij (Raadzaal) (ruimte 1.50)

In een weverij werkten mensen die van draden stof maken. We noemen deze mensen textielwevers. De stof werd tot ver buiten Helmond verkocht. Dit leverde onze stad veel inkomsten en bekendheid op.

Maurice van Venrooij, Het weven van Helmond, 2024 

De naam van de raadzaal, Weverij, legt een duidelijke verband tussen het textielverleden van Helmond en het proces dat plaatsvindt tijdens raadsvergaderingen. Voor het kunstwerk heeft de kunstenaar de raad daarom gezien als een weefgetouw, een werkend mechanisme. Dit is de plek waar de raadsleden verschillende wetten en regels moeten verweven met de belangen van de inwoners. Zo werken ze aan een steeds veranderend stedelijk weefsel van Helmond. 

Het kunstwerk verwijst ook naar de stad zelf. Een samenleving met een diversiteit aan mensen. Helmonders met ieder hun eigen belangen. Het is een open structuur waar ruimte blijft voor verandering, ontwikkeling en groei. Het ontwerp van het kunstwerk is gebaseerd op vier pijlers: Een verwijzing naar de textielindustrie, een verwijzing naar de metaalindustrie, de vorm van de strepen en het stempelen tijdens de uitvoering van het kunstwerk. Door het uitzicht naar buiten, de richting van het patroon en de veelheid aan kleuren in het kunstwerk vormt zich zo een verbinding tussen de raadzaal en de stad. 

Patroon 

Het kunstwerk vormt een abstract textielpatroon. De verwijzing naar Helmonds textielindustrie. Het is geïnspireerd op de werking van een weefgetouw. Een textielweefsel wordt gevormd door schering en inslag. De scheringdraden worden op een weefgetouw gespannen. De inslagdraden worden daar draad voor draad tussendoor ‘geschoten’ met een schietspoel. De scheringdraden zijn in het patroon van het kunstwerk niet zichtbaar. Zij staan symbool voor de onzichtbare wetten en regels die de raad moet toepassen. De strepen van de inslag zijn juist heel zichtbaar en symboliseren de belangen van de burger. 

Kleur

De kleuren bestaan uit verschillende okertinten. Warme en sterke pigmenten van licht geel tot donkerrood. De verf dankt zijn kleur aan ijzeroxide zoals ook te vinden in ijzererts. Dit vormt op zijn beurt de grondstof voor staal. Een verwijzing naar de metaalindustrie van Helmond. IJzeroxide is ook te vinden in de Helmondse bodem, ijzeroer. De kunstenaar heeft ijzeroer uit het dal van de Goorloop en de Aa (de twee beken in Helmond) vermengd in de verf voor het kunstwerk. 

Geel staat als kleur symbool voor verstand en besluitvorming, maar zeker ook voor warmte, vreugde en energie. De lichte kleuren in combinatie met de open structuur in het kunstwerk staan voor het vroege verleden en ontstaan van Helmond. Verder richting de ramen wordt de structuur dichter en de kleuren meer divers. Dit symboliseert het groeien van de stad. De kleuren worden steeds roder en aan de raamzijde ontstaan enkele helderrode strepen. Rood zoals dat ook terugkomt in het wapen van Helmond. In de wapenkunde staat rood voor moed en opoffering. Het staat ook voor kracht, energie, macht, warmte, passie, motivatie en vuur. Hier staat het natuurlijk voor het smeden van Helmond. Het vormen van de stad. 

Als men per verticale rij de helderrode strepen telt, vormt zich op de ene wand de combinatie 1-2-3-2 en op de andere wand 2-0-2-4. Deze combinaties staan voor de jaartallen 1232, het jaar dat Helmond stadsrechten kreeg, en 2024, het jaar waarin het Huis voor de Stad zijn deuren opende. 

Stempel 

De muurschildering is uitgevoerd door middel van stempels waarbij de verf op de wanden is gestempeld. Een directe verwijzing naar het productieproces bij Vlisco die al sinds de 19e eeuw in Helmond textiel bedrukt. 

In de maatvoering van de stempel die de inslaglijnen vormt, zitten verwijzingen naar elementen uit de stad die op hun beurt een band hebben met de ontwikkeling van Helmond. De stempel vormt een streep waarin een rij van 5 gelijke cirkels past. De maten van deze Helmondse streep zijn gebaseerd op de uitsparing in een weversspoel waarin zich het garen bevindt, de verhouding tussen de twee grootste torens in de plattegrond van het kasteel en de wielbasis die wordt bepaald bij het ontwerpen van een auto. 

Beeldschermen en Artikel 1 van de Grondwet 

De gemeenteraad van Helmond wenst om Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet terug te laten komen in de raadzaal. In beide wanden van het kunstwerk bevinden zich beeldschermen waarop het kunstwerk doorloopt en tevens Artikel 1 zichtbaar is. 

Participatie 

Bij de uitvoering lag ook een taak weggelegd voor de Helmonders. Eigenhandig mochten burgers en vertegenwoordigers van verenigingen en bedrijven participeren in het maakproces. Zij hebben ieder een stempel gezet op de wanden en gaven hiermee niet alleen aan betrokken te zijn bij de realisatie van het Huis voor de Stad, maar maakten daarmee kenbaar dat de beslissingen die in de raadzaal worden genomen ook hen aangaan. 

Voelmodel 

Er is van beide wanden van het kunstwerk door Dedicon een ‘voelmodel’ gemaakt, waardoor mensen met een visuele beperking ook het kunstwerk kunnen ervaren. Dit is mogelijk doordat er verschillende texturen, hoogtes en diktes zijn gebruikt om de strepen aan te geven. Daarnaast zijn met een dikke rand de posities van de beeldschermen aangegeven. In de kaders van de beeldschermen is in braille Artikel 1 van de Nederlandse Grondwet geplaatst. 

Haiku

gemaakt door Rob Mientjes

Solidariteit
Van 't Haagje tot de Vrand
Welkom in Helmond

Dit huis een zegen
Biedt toegang zonder drempels
Tot hart en weten

Samen en alleen
Zoekend naar wat ons verbindt
Vinden we elkaar

Door te groeien
Vanuit vezels tot tapijt
Vlechten we toekomst

Duurzaam en oprecht
Gretig met passie vol vuur
Brengen we verhaal

Met rede en raad
Delen we levensruimte
Doorspekt met humor

Zeven dagen lang
Samenkomst van Helmonders
Dès krek wa'k wou