Veelgestelde vragen en antwoorden over PFAS
Uit onderzoek van het RIVM blijkt dat veel mensen via voedsel en drinkwater meer PFAS binnenkrijgen dan gezond is. Hierdoor wordt de kans op schadelijke effecten op de gezondheid groter. Dit betekent echter niet dat mensen meteen ziek worden.
Het RIVM adviseert de overheid om ervoor te zorgen dat mensen minder in contact komen met PFAS. Zelf kunt u weinig doen om PFAS in voedsel en drinkwater te vermijden. Het is goed om te weten dat drinkwater en gevarieerde voeding belangrijk zijn om gezond te blijven, ook al krijgt u zo kleine hoeveelheden PFAS binnen.
Meer weten? Raadpleeg de websites het RIVM of van de GGD.
Heeft u hiervoor na 2018 een melding gedaan of een vergunning aangevraagd bij het waterschap of de provincie? Dan zijn de risico’s van PFAS meegenomen in de beoordeling. U kunt dat controleren door contact op te nemen met de desbetreffende instantie(s).
Het grondwater van het volkstuincomplex aan de Sluisdijk is door de gemeente onderzocht en kan gebruikt worden voor moestuinen.
De gemeente heeft vooral kwaliteitsgegevens verzameld over PFAS in het ondiepe grondwater. Daarom kunnen we niet met zekerheid zeggen of het water uit diepere bodemlagen geschikt is voor beregening. Van het ondiepe grondwater weten we dat dat ten oosten van de (oude) Zuid-Willemsvaart mogelijk niet geschikt is voor beregening. Als u al grondwater mag en wilt gebruiken, dan raden wij aan om het water te laten testen op PFAS of om het water niet meer te gebruiken. Bij meer vragen kunt u hierover contact opnemen met de gemeente.
Meer informatie over PFAS en gezondheid vindt u op de website van de GGD.
Ja, u mag als particulier 2 kuub grond inleveren bij de Milieustraat. Ook als de kans bestaat dat hier kleine hoeveelheden PFAS in zitten.
Wilt u grondwater onttrekken in Helmond? Controleer dan eerst op de interactieve kaart in welk gebied u zich bevindt. Er gelden verschillende regels per gebied.
In het lichtgroene gebied gelden de standaard wettelijke regels. Wij adviseren u om eerst een grondwatermonster te laten analyseren. Zo weet u of het water veilig is voor gebruik.
Het oranje gebied ligt bij een voormalige PFAS-bron. Hier mag u alleen grondwater onttrekken als u:
- Eerst een bodemonderzoek laat uitvoeren.
- Een bodemsaneringsplan opstelt waarin u aangeeft wat u met het opgepompte water doet.
Let op: Het grondwater uit dit gebied is mogelijk niet geschikt om moestuinen mee te besproeien.
Het gearceerde gebied is een beschermd gebied. Wilt u hier een onttrekkingsput maken of grondwater oppompen? Dan moet u:
- Voldoen aan de provinciale regels uit de Omgevingsverordening Noord-Brabant. Controleer via het landelijke omgevingsloket of de regionale omgevingsdienst of u een melding of vergunning nodig heeft.
- Toestemming van de gemeente Helmond krijgen. U moet een bodemonderzoeksrapport en een bodemsaneringsplan indienen bij uw aanvraag.
Heeft u vragen? Stuur een e-mail naar gemeente@helmond.nl voor advies bij het cluster Milieu. U kunt ook een milieuadviesbureau inschakelen voor hulp bij het bodemonderzoek en het maken van het saneringsplan.
Uit onderzoeken van Zuid-Hollandse gemeenten samen met het RIVM en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) blijkt dat eieren van hobbykippen in heel Nederland te veel PFAS bevatten. Dit gaat vooral om de stof PFOS. Dat is overigens een andere PFAS-verbinding dan PFOA en GenX die in Helmond zijn vrijgekomen. U kunt helaas niet zelf zien of een ei te veel PFAS bevat. Het Voedingscentrum geeft het advies om te kiezen voor eieren uit de supermarkt, speciaalzaken of van de markt, omdat daarin geen hoge waarden PFAS zijn gevonden.
Door de gemeente Helmond is uitgebreid onderzoek gedaan om te kijken waar PFAS aanwezig is. De onderzoeken die gebruikt zijn om de risico’s van PFAS te beoordelen staan op onze website.
Ga eerst na bij de beheerder van het oppervlaktewater of beregening is toegestaan.
De kwaliteit van het oppervlaktewater wordt bewaakt. De kwaliteit van de grotere (stromende) oppervlaktewateren is veilig om te gebruiken voor beregening van moestuinen.
De hoeveelheid PFAS in het oppervlaktewater uit vennen, vijvers en ander stilstaand water is meestal niet bekend. Dat water kunt u beter niet gebruiken voor beregening, zeker niet in de nabijheid van industriegebied De Weijer.
Ja, het is veilig om hier te zwemmen. U kunt wel PFAS binnenkrijgen als u gaat zwemmen, maar die hoeveelheid is klein vergeleken met de hoeveelheid PFAS die u al binnenkrijgt uit andere bronnen. Dit geldt ook als u daar vaak gaat zwemmen, zowel voor volwassenen als voor kinderen. Wij baseren ons op onderzoek van het RIVM uit 2019 en 2021. In 2024 heeft het RIVM een nieuwe toetsingswaarde voor PFAS in zwemwater vastgesteld. De concentraties PFAS in het water van de zwemplas Berkendonk ligt daar ruim onder.
Het RIVM heeft onderzoek gedaan naar de gewassen van de Delta volkstuinen. De gewassen kunt u veilig eten. Wel krijgt u iets meer PFAS binnen als u alleen uit de volkstuin eet in vergelijking met groente en fruit die u koopt in de winkel. U kunt blootstelling aan PFAS verminderen door het eten uit de volkstuin af te wisselen met het eten van groenten en fruit uit winkels en andere volkstuinen.
