Eikenprocessierups

De eikenprocessierups is de larve van een nachtvlinder. Ze legt haar eitjes vooral in de toppen van eikenbomen. Vanaf half april komen de eitjes uit. Na een aantal vervellingen krijgen rupsen brandharen. De brandharen kunnen voor irritatie en klachten zorgen.
De rupsen zijn vooral zichtbaar als ze zich in optocht verplaatsen en als ze nesten vormen. Meestal zitten de nesten op de stam en zijtakken van eikenbomen.

De brandharen van de eikenprocessierups kunnen klachten geven. De brandharen zijn zo klein dat u deze niet kunt zien. Ze dringen gemakkelijk in de huid, ogen en luchtwegen. Dit kan binnen een paar uur klachten geven, zoals:

• jeuk;
• bultjes of blaasjes op de huid;
• een rode huid;
• rode, dikke en soms ontstoken ogen.

Soms lijken de klachten op verkoudheid:

• een loopneus;
• kriebel in de keel/hoesten;
• moeilijk slikken;
• kortademigheid.

Sommige mensen reageren sterk op de brandharen en krijgen last van:

• braken;
• duizeligheid;
• koorts;
• een algeheel ellendig gevoel.

Hoe erg de reactie is, is voor iedereen anders. Komt u vaker met brandharen in contact? Dan kan het zo zijn dat u er heftiger op reageert. Ook dieren kunnen last krijgen van de brandharen van de eikenprocessierups.

Lichaam

Trek kleding waarin brandharen zitten voorzichtig uit en strip de huid zo snel mogelijk met plakband. Spoel daarna de huid en ogen af met lauw water. Probeer niet te krabben of wrijven. Meestal gaan de klachten vanzelf over binnen een paar dagen of weken.
Heeft u erge jeuk? Dan kan zalf helpen. Vooral zalf met menthol, aloë vera of calendula werkt goed. Als dit niet helpt, ga dan naar de huisarts.

Kleding

In kleding kunnen brandharen, door hun weerhaakjes, vast blijven zitten. Verwijder brandharen uit kleding door ze te wassen. Was de kleding zo snel mogelijk om te voorkomen dat de brandharen in andere kleding komt. Om de eiwitten in de brandharen af te breken is een temperatuur van 60 graden nodig. Kunt u de kleding niet op deze temperatuur wassen? Was uw kleding dan op een lagere temperatuur. En droog uw kleding in de droger of binnen.

Eikenbomen met eikenprocessierupsen zijn vanaf half mei te herkennen aan de specifieke nesten op de stammen of dikkere takken. De nesten zijn dichte spinsels van vervellingshuidjes, met brandharen en uitwerpselen. De rupsen gaan 's nachts in optocht op zoek naar voedsel in de toppen van de boom. Grote groepen processierupsen kunnen een boom helemaal kaal vreten.

Er zijn een aantal tips om last te voorkomen of beperken:

• Ga niet onder, of in de buurt van een besmette boom zitten.
• Bedek hals, armen en benen wanneer u naar een gebied gaat waar eikenprocessierupsen zijn.
• Raak de rupsen, (oude) brandharen, spinselnesten en vervellingshuidjes niet aan.
• Leg uw kinderen uit waarom zij processierupsen niet moeten aanraken.
• De brandharen van de eikenprocessierupsen blijven actief  tot ver in augustus. En soms nog langer
• Wees bewust en probeer plekken met (oude) nesten zoveel als mogelijk te vermijden. 

In de maanden mei, juni en juli verwijderen we nesten en rupsen door ze weg te zuigen. Dit doen we naar aanleiding van meldingen.

We werken samen met de natuur om de eikenprocessierups te beheersen

Er zijn veel verschillende soorten dieren die eikenprocessierupsen eten. Vogels zoals mussen, mezen, en roodborstjes. Insecten zoals sluipwespen en gaasvliegen. En vleermuizen die graag de vlinders van de eikenprocessierups eten. Zij kunnen ons dus helpen bij het onderdrukken van de plaag.

Met meer natuur en natuurvriendelijk (berm)beheer helpen we deze dieren

Daarnaast plaatsen we vlinderfilterhotels. Hiermee zijn we in 2021 bij wijze van proef gestart. In 2022 breiden we het aantal uit. Deze vlinderfilterhotels zorgen ervoor dat de parasieten van de eikenprocessierups, sluipwespen en -vliegen, zich kunnen nestelen en voortplanten. Lees meer over de werking van de vlinderfilterkasten.

Wij registreren alle meldingen. En we streven ernaar elke meldingbinnen vijf (werk)dagen op te pakken. Als er veel meldingen zijn lukt dit niet altijd. Meldingen van eikenprocessierupsen bij scholen, kinderdagverblijven en speeltuinen geven we dan voorrang. Wij hopen daarvoor op uw begrip.

Een melding van eikenprocessierupsen kunt u maken door het online meldingsformulier in te vullen. Kies voor de categorie 'ongedierte'. Of geef uw melding telefonisch door via 14-0492.

Meldingen in de omgeving van een school, kinderdagverblijf of speeltuin geven we voorrang.

Ja, de laatste jaren zijn er steeds vaker meldingen van klachten bij paarden en honden door deze rups. Men vermoedt dat ook landbouwdieren er last van kunnen hebben.